کرایوتراپی یا فریز درمانی چیست و چه کاربردی دارد؟

یکی از روش های موثر و جدید برای درمان ضایعات پوستی پیش سرطانی، بیماری‌های پوستی مثل خال، زگیل و تگ‌ های پوستی و همچنین لاغری، کرایوتراپی یا سرما درمانی می باشد. هدف از کرایوتراپی کاهش سوخت و ساز سلولی ، افزایش بقای سلولی، کاهش التهاب ، کاهش درد و اسپاسم، انقباض عروق است.
کرایوتراپی یک روش سرپایی و غیرتهاجمی می باشد که با استفاده از نیتروژن مایع ، گاز آرگون و یا دی اکسید کربن تا دمای 210- درجه سانتی گراد اقدام به فریز کردن ضایعات پوستی و بافت مخرب می کند. این مواد سرمازا به طور مستقیم بر روی پوست اسپری می شوند و سبب مرگ بافت هایی می شوند که مسئول زنده نگه داشتن بافت مخرب بوده اند و در نتیجه طی چند جلسه ضایعات به طور کامل از بین می روند.

نحوه عملکرد کرایوتراپی

این روش برای از بین بردن زگیل و ضایعات پوستی با استفاده از یک دستگاه به نام کرایو، که دارای یک مخزن دو جداره و عایق است که معمولا نیتروژن مایع در آن نگهداری می‌شود. با اسپری کردن نیتروژن مایع رگ‌ هایی که به این بافت‌ های مخرب خون‌رسانی می‌کنند از بین می‌روند و بعد از جدا شدن ضایعه پوستی سایر سلول‌ های سالم شروع به تقسیم می‌کنند تا بافت آسیب‌ دیده را ترمیم کنند.

کاربردهای کرایوتراپی

به طور کلی کرایوتراپی را می توان در موارد زیر استفاده کرد:

• از بین بردن خال های گوشتی
• از بین بردن لک های پوستی
• از بین بردن کک و مک ها
• برطرف کردن زگیل های تناسلی و دیگر انواع زگیل
• درمان بیماری های دهان
• از بین بردن تومورهای استخوانی
• درمان سرطان پوست در مرحله اولیه
• برداشتن تومورهای پوستی
• از بین بردن چربی های اضافی بدن
• درمان بیماری سالک ، بواسیر، یبوست

مراحل انجام کرایوتراپی

به طور کلی کرایوتراپی در سه مرحله انجام می شود:

1- انتقال حرارت

در این فاز نیتروژن مایع در نقطه جوش قرار گرفته و حرارتی را بر روی ضایعه پوستی ایجاد می ‌کند. به این ترتیب حرارت از پوست به مایع فریزکننده منتقل می ‌شود و سلول ‌های بافت مخرب برای تخریب آماده می ‌شوند

2- فاز تخریب سلول

در فاز دوم، ایجاد سرما و فریز شدن سلول ‌ها، باعث می‌ شود که یک تخریب ناگهانی و غیرمنتظره در سلول ‌ها اتفاق بیفتد. در نتیجه تولید کلاژن به حداقل رسیده و خون ‌رسانی به بافت مخرب متوقف می‌ شود. به این ترتیب سلول‌ های این بافت از بین خواهند رفت.

3- فاز التهابی

در این فاز، ناحیه مربوط به ضایعات پوستی ملتهب و قرمز می ‌شود. ایجاد این التهاب نشان می ‌دهد که سلول ‌های آسیب ‌دیده کاملاً از بین رفته ‌اند و فرآیندهای ترمیمی طبیعی در پوست آغاز شده است. نکته مهم اینجا است که اگر این فاز به خوبی کنترل نشود، می ‌تواند ایجاد تاول یا اسکار کند.

مزایای کرایوتراپی

• درمان در کوتاه‌ ترین زمان ممکن انجام می‌شود.
• احتمال انتقال زگیل به سایر اندام‌ها پایین است.
• جای زخم روی پوست نمی‌ گذارد.
• نیازی به بستری شدن ندارد و به شکل سرپایی انجام می‌شود.
• عوارض آن محدود و کوتاه مدت هستند.
• روش غیرتهاجمی و بدون درد است و نیاز به بی‌حسی ندارد.
• روی سطح انرژی بیمار تأثیر می‌گذارد و احساس خوشایندی در او ایجاد می‌کند.

مراقبت های بعد از کرایوتراپی

• استفاده از داروهای تجویزی پزشک پس از هر جلسه درمان
• در صورت تجویز پزشک، محل زخم را روزانه با آب گرم و صابون آنتی‌ باکتریال ضدعفونی کنید.
• بهتر است از شوینده‌ های عطری و معمولی استفاده نکنید.
• بهتر است زخم شسته شده، باز بماند تا در معرض هوا خشک شود.
• اگر زخم دلمه بست می‌توانید از وازلین غیرعطری روی آن بمالید.
• پانسمان زخم را زود به زود عوض کنید.
• برای جلوگیری از عفونت، بعد از هر بار شستشو، ژل پترولیوم بزنید.
• برای درمان تاول از پماد زینک اکسید یا کورتون موضعی استفاده کنید.

عوارض انجام کرایوتراپی

• درد
• تورم
• زخم
• تغییر رنگ پوست

اما در صورتی که کرایوتراپی توسط پزشک متخصص و در مرکز معتبر انجام نشود، ممکن است شدت عارضه پوستی زیاد شده و باعث تاول و درد شدید شود.

تعداد جلسات کرایوتراپی

برای درمان کرایوتراپی در ابتدا پزشک متخصص اطلاعات لازم را به بیمار ارائه می دهد. جلسات کرایو تراپی گاهی با یک درمان سرپایی و یک جلسه ای به انتها می رسد و گاهی نیز متناسب با نیاز بیمار به چندین جلسه طی چند ماه نیز به طول می انجامد.
به طور کلی تعداد جلسات درمانی کاملاً به نوع ضایعات موجود در پوست افراد بستگی دارد پس اگر پس از مراجعه به پزشک متوجه طول درمان طولانی خود شدید از این موضوع نگران نشوید.

هزینه کرایوتراپی

هزینه کرایوتراپی یا سرمادرمانی، بستگی به عوامل مختلفی مانند کلینیک، مهارت و تخصص پزشک، میزان و شدت آسیب پوستی وتعداد جلسه مورد نیاز برای درمان بستگی دارد.

• همه چیز درباره کرایوتراپی زگیل تناسلی تاریخ انتشار : 1402-10-08تاریخ بروز رسانی : 1402-11-25