بیوپسی یا نمونه برداری پوست چیست؟ علت ، انواع و مراحل انجام آن

نمونه ‌برداری پوست یکی از روش‌های مهم و کلیدی در تشخیص و بررسی بیماری‌های پوستی و سیستمیک به شمار می‌رود. نمونه برداری از پوست یا بیوپسی پوست (Skin Biopsy) زمانی انجام می‌شود که پزشک به وجود برخی شرایط و بیماری ‌های پوستی مشکوک باشد. در این حالت نمونه‌ای از سلول‌های سطح بدن برمی‌دارند و آن را برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه می‌فرستند. این فرآیند شامل استخراج قسمتی از بافت پوست به منظور تجزیه و تحلیل میکروسکوپی و بررسی ویژگی ‌های بالینی آن است. با توجه به اینکه بسیاری از بیماری‌ ها ممکن است علائم غیر مشخصی در پوست داشته باشند، نمونه برداری به پزشکان این امکان را می‌دهد که تشخیص دقیق‌ تری داشته باشند و درمان مناسب ‌تری را ارائه دهند. این مقاله به بررسی انواع روش ‌های نمونه ‌برداری، مراحل انجام آن، عوارض جانبی احتمالی و کاربردهای بالینی این فرآیند خواهد پرداخت تا به درک بهتر این روش و اهمیت آن در پزشکی کمک کند.

علت های نمونه برداری پوست

نمونه برداری از پوست به منظور تشخیص و یا کنار گذاشتن احتمال برخی بیماری ها از جمله موارد زیر به کار می رود:

• کراتوز اکتینیک
• پمفیگویید بولوز و دیگر اختلالات پوستی تاول
• درماتیت، پسوریازیس و سایر شرایط التهابی پوست
• سرطان پوست ، از جمله سرطان سلول بازال، کارسینوم سلول سنگفرشی و ملانوم
• تگ های پوستی
• مولکول های هشدار دهنده های مشکوک و یا سایر توده ها
• زگیل
• عفونت پوست

انواع روش ‌های نمونه ‌برداری پوست

عمده ترین انواع بیوپسی پوست عبارت است از:

• بیوپسی تراشیدن (shave biopsy): در این نوع از بیوپسی پزشک از ابزاری شبیه تیغ استفاده می کند و بخش کوچکی از لایه های بالایی پوست را بر می دارد (اپیدرم و بخش هایی از درم).
• بیوپسی پانچ (punch biopsy): پزشک از ابزار دایره مانندی استفاده می کند تا بخش کوچکی از لایه های عمیق تر را بردارد (اپیدرم، درم و بخشی از چربی سطحی).
• بیوپسی برشی (biopsy Excisional): پزشک از چاقوی کوچکی استفاده می کند تا توده یا بخشی از پوست غیر نرمال را بردارد.

اهداف و اهمیت نمونه ‌برداری پوست

هدف اصلی نمونه برداری از پوست بررسی و تشخیص بیماری، علائم التهابی، تغییرات ساختاری، شیمیایی پوست و ارزیابی دقیقی از آثار درمان است. از طرفی برای انجام تحقیقات علمی به انجام این تکنیک نیاز است.

مراحل انجام نمونه ‌برداری پوست

شما دارویی برای بی حس کردن محل بیوپسی دریافت می کنید که به آن بی حسی موضعی می‌گویند. بیوپسی به طور معمول 15 دقیقه طول می‌کشد و مراحل آن به ترتیب از این قرار است:

• آماده سازی پوست
• برداشتن بافت
• بستن یا بانداژ زخم

چگونه می توانیم یک پزشک متخصص بیوپسی یا نمونه برداری پوست پیدا کنیم؟

برای پیدا کردن یک پزشک متخصص بیوپسی یا نمونه‌ برداری پوست می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:

1. مشاوره با پزشک عمومی: پزشک عمومی شما می‌تواند شما را به یک متخصص پوست معتبر(درماتولوژیست) ارجاع دهد.
2. تماس با بیمارستان ‌ها یا کلینیک‌ ها: بیمارستان ‌ها و کلینیک‌ های محلی معمولاً لیست پزشکان متخصص را در وب‌سایت‌های خود دارند.
3. جستجو در وب ‌سایت ‌های پزشکی: وب ‌سایت ‌های معتبر پزشکی به شما امکان می‌دهند که متخصصان را بر اساس تخصص، مکان و نظرات بیماران پیدا کنید.
4. بررسی نظرات و امتیازها: نظرات و امتیازهای بیماران قبلی می‌تواند به شما در انتخاب پزشک مناسب کمک کند.
5. شبکه‌ های اجتماعی و گروه‌های آنلاین: در گروه‌ ها و انجمن‌ های آنلاین می‌توانید از تجربیات دیگران درباره پزشکان متخصص بیوپسی مطلع شوید.

نکات ضروری قبل از نمونه برداری از پوست

قبل از انجام بیوپسی پوست یا نمونه برداری از پوست باید شرایط زیر را در صورت وجود به اطلاع پزشک برسانید:

1. داشتن سابقه عفونت پوستی مانند زرد زخم
2. مصرف داروهایی که سیستم ایمنی را سرکوب می کنند مانند داروهای دیابت و یا داروهایی که بعد از پیوند عضو دریافت می شود.
3. تشخیص اختلال خونریزی
4. تجربه خونریزی بیش از حد در اثر انجام جراحی یا سایر موارد پزشکی
5. استفاده از داروهای رقیق کننده خون مانند آسپرین، داروهای حاوی آسپرین، وارفارین یا هپارین

مراقبت های بعد از نمونه برداری از پوست

1. منطقه‌ای که از آن نمونه‌ برداری انجام شده، باید به درستی پوشانده شود تا از آلودگی و عفونت جلوگیری شود.
2. اگر پزشک توصیه کرده باشد، ممکن است مواد ضد عفونی کننده را روی منطقه نمونه ‌برداری استفاده کنید. این کار به جلوگیری از عفونت کمک می‌کند.
3. در اغلب موارد، پزشک ممکن است توصیه کند تا به مدت معینی از زمان از تماس مستقیم منطقه نمونه‌برداری با آب خودداری کنید تا به شفاعت پوست کمک شود.
4. در مواردی ممکن است تنش یا فشار بر منطقه نمونه‌برداری برای مدتی ایجاد شود. تا زمان بهبود کامل، توصیه می‌شود از تماس شدید با منطقه نمونه‌برداری و تنش زیاد خودداری کنید.
5. تلاش کنید منطقه نمونه‌برداری را خراش ندهید یا بافت پوستی را آسیب نرسانید.
6. اگر پزشک داروهای خاصی تجویز کرده، دستورات مربوط به آنها را دنبال کنید. همچنین، از استفاده از کرم‌ها و محصولات پوستی بر اساس توصیه پزشک استفاده کنید.
7. ممکن است منطقه نمونه ‌برداری بعد از آزمایش گاهی حساسیت و درد داشته باشد. مراقبت و استفاده از مواد ضد التهابی به تسکین این علائم کمک می‌کند.

عوارض جانبی احتمالی نمونه برداری از پوست

نمونه برداری از پوست عموما روشی بی خطر است؛ اما ممکن است برخی عوارض در اثر انجام بیوپسی پوست اتفاق بیفتد. برخی خطرات و عوارض بیوپسی پوست عبارت است از:

• خونریزی
• کبودی
• اسکار
• عفونت
• واکنش های آلرژیک به آنتی بیوتیک های موضعی

تفاوت ‌های نمونه‌ برداری در پوست سالم و غیر سالم

تفاوت‌ های کلیدی بین نمونه ‌برداری در پوست سالم و غیر سالم به این شرح است:
بیوپسی در پوست سالم معمولاً برای بررسی ‌های پیشگیرانه یا تحقیقاتی انجام می‌شود. نمونه‌ برداری از پوست سالم ممکن است شامل بیوپسی‌های سطحی باشد که جهت بررسی برخی مشکلات یا پاسخ به درمان‌ ها انجام می‌گیرد. به‌طور معمول از بیوپسی ‌های پانچ یا بریدنی استفاده می‌شود که به راحتی می‌توانند بدون آسیب قابل توجهی به بافت انجام شوند. هدف این بیوپسی ممکن است شناسایی تغییرات ابتدایی یا بررسی تجزیه و تحلیل پوست برای اهداف پژوهشی باشد. نتایج معمولاً به‌سرعت در دسترس قرار می‌گیرد و نشان ‌دهنده وضعیت سالم پوست است.
در شرایط پوست غیر سالم ، نمونه‌ برداری به ‌منظور تشخیص بیماری‌های خاص، مانند درماتیت، عفونت‌ها یا تومورها، انجام می‌شود. این نوع بیوپسی معمولاً عمیق‌تر و هدفمندتر است. ممکن است نیاز به بیوپسی ‌های عمیق‌تر یا معیارهای خاصی بسته به نوع مشکل پوستی داشته باشد. این روش‌ها ممکن است نیاز به بیهوشی موضعی یا موارد دیگر داشته باشند. هدف اصلی بیوپسی پوست غیر سالم تشخیص دقیق و تجزیه و تحلیل بافت مشکوک به بیماری است تا درمان مناسب تعیین شود. نتایج ممکن است نیاز به تحلیل دقیق‌تری داشته باشد و ممکن است پیش به ارزیابی‌های بیشتر باشد.

سوالات رایج کاربران درباره نمونه برداری پوست

• نمونه‌برداری پوست چه زمانی لازم است؟

این اقدام زمانی انجام می‌شود که پزشک تشخیص دقیق‌تری از یک وضعیت پوستی بخواهد یا برای ارزیابی وجود بیماری‌های خاص.

• آیا نمونه‌ برداری پوست دردناک است؟

بیوپسی از پوست با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. شما تنها سوزش مختصری از وارد شدن سوزن بلند و نازک هنگام تزریق ماده بی‌حسی را احساس می‌کنید.

• چه مدت طول می ‌کشد تا نتایج نمونه ‌برداری آماده شود؟

بسته به شرایط پوست، نوع و روش نمونه‌برداری آزمایشگاهی، نتایج بیوپسی پوست ممکن است چند روز یا چند هفته طول بکشد.

• چه مدت زمان می برد بعد از نمونه برداری از پوست به فعالیت های روزانه برگردیم؟

در بیوپسی سطحی، معمولاً می‌توانید بعد از چند ساعت به فعالیت‌های عادی خود برگردید؛ اما در صورتی که بیوپسی عمیقی انجام شده باشد، ممکن است نیاز به استراحت چند روز داشته باشید. پزشک ممکن است توصیه کند از فعالیت‌های شدید، مانند ورزش سنگین و فعالیت‌هایی که فشار زیادی به محل نمونه‌ برداری می‌آورد، اجتناب کنید.

• آیا بیمه هزینه‌ های نمونه‌ برداری پوست را پوشش می‌دهد؟

این به شرایط خاص بیمه‌نامه و نوع خدمات درمانی بستگی دارد. بسیاری از بیمه‌های درمانی خصوصی هزینه‌های نمونه‌برداری از پوست را پوشش می‌دهند، به‌ویژه اگر بیوپسی به منظور تشخیص یک بیماری لازم باشد. اگر نمونه‌برداری برای تشخیص یک بیماری خاص (مانند سرطان پوست یا عفونت) انجام شود، معمولاً احتمال بیشتری دارد که بیمه هزینه‌ها را پوشش دهد؛ اما اگر بیوپسی به دلایل زیبایی یا تحقیقاتی انجام شود، ممکن است پوشش بیمه‌ای برای آن وجود نداشته باشد
نتیجه گیری
در پایان، نمونه‌ برداری پوست به عنوان یک ابزار ارزشمند در تشخیص و مدیریت بیماری‌های پوستی و سیستمیک، نقش اساسی در پزشکی معاصر ایفا می‌کند. اصولا بیوپسی در مطب یا در حین عمل جراحی انجام می‌شود. پزشک بعد از بی‌حسی موضعی یا عمومی و ضدعفونی کردن محل مورد نظر، برای انجام بیوپسی اقدام می‌کند. با توجه به توانایی این روش در ارائه اطلاعات دقیق و جامع درباره شرایط بالینی، می‌توان بهبودهای قابل توجهی در روند درمان بیماران حاصل کرد. همچنین، آگاهی از مراحل انجام، عوارض جانبی و مراقبت‌های بعد از نمونه‌برداری، به بیماران کمک می‌کند تا با اطمینان بیشتری از این فرآیند استفاده کنند. انتخاب یک متخصص با مهارت کافی نیز برای انجام بیوپسی پوست، شما را از بروز خطرات و عوارض ناشی از این عمل در امان نگه می‌دارد.با پیشرفت‌های علمی و تکنولوژیکی، انتظار می‌رود که روش‌های نمونه‌برداری پوست نیز بهبود یافته و به دقت و کارایی بیشتری دست یابند، که این امر می‌تواند تأثیرات مثبت زیادی بر کیفیت زندگی بیماران داشته باشد.